Konu Başlıkları
En son güncellenme zamanı 12 Ocak 2021
Şimdiki Zamanın Hikayesi | Das Präteritum
Almanca şimdiki zamanın hikayesi yani das Präteritum genellikle geçmiş bir olaya ilişkin bilgi verirken, ya da hikaye veya geçmişte meydana gelen herhangi bir olay anlatılırken kullanılır. Bu nedenle das Präteritum genellikle yazı dilinde, hikayelerde, gazete, dergi ve masallarda kullanılırken, benzer geçmiş zaman anlamı veren das Perfekt yapısı ise daha çok günlük konuşmada kullanılır ki bu konuya daha sonra değineceğiz.
Das Präteritum Türkçemizdeki şu zaman eklerine karşılık gelmektedir: -ıyordu, -iyordu, -uyordu, -üyordu çoğulda ise -yorlardı, -iyorlardı, -uyorlardı, -üyorlardı. Bazen de –dı, -di, -du, -dü (-tı, -ti, -tu, -tü) ile ifade edilebilir.
Das Präteritum’da her şey Präsens’teki gibidir. Burada sadece fiilin ikinci hali alınıp kişilere göre çekilir. Şimdi das Präteritum çekimlerine bir göz atalım.
Şimdiki Zamanın Hikayesinin Çekimi | Das Präteritum
Düzenli fiillerin çekimi / Regelmäßige Verben
Das Präteritum fiillerin ikinci halinden yapılır. Fiilin ikinci hali aynen alınır ve kişilere göre das Präteritum da kullanılan ekler getirilerek çekimi yapılır.
| Kişiler | Kök | Son Ek | Fiil Çekimi |
|---|---|---|---|
| ich | lernen | -te | lernte |
| du | lernen | -test | lerntest |
| er/sie/es | lernen | -te | lernte |
| wir | lernen | -ten | lernten |
| ihr | lernen | -tet | lerntet |
| sie/Sie | lernen | -ten | lernten |
Örnekler:
- Damals lernte ich in Berlin Deutsch.
- Du lerntest im Skiurlaub viele Menschen kennen.
- Der Junge lernte auf der Schule Französisch.
- Wir lernten in Afrika eine Menge über die Wildnis.
- Lerntet ihr Spanisch?
- Sie lernten viel für das Leben.
Düzensiz fiillerin çekimi / Unregelmäßige Verben
Düzensiz fiillerin çekimlerinde, fiil yine ikinci hali ile yazılıp sonuna 1.teki ve 3.tekil şahıs hariç kişi çekim eklerini alırlar. 1. ve 3. tekil şahıslarda fiil hiçbir ek almamakta kök haliyle bulunur ve kullanılan fiiller hep benzerdir. Şimdi bazı örneklere tablo halinde bakalım:
sein / waren
ich : war (ek yok)
du : warst (st)
er/sie/es : war (ek yok)
wir : waren (en/n)
ihr : wart (t)
sie/Sie : waren (en/n)
haben / hatte
ich : hatte (ek yok)
du : hattest (st)
er/sie/es : hatte (ek yok)
wir : hatten (en/n)
ihr : hattet (t)
sie/Sie : hatten (en/n)
werden / wurden
ich : wurde (ek yok)
du : wurdest (st)
er/sie/es : wurde (ek yok)
wir : wurden (en/n)
ihr : wurdet (t)
sie/Sie : wurden (en/n)
wissen / wussten
ich : wusste (ek yok)
du : wusstest (st)
er/sie/es : wusste (ek yok)
wir : wussten (en/n)
ihr : wusstet (t)
sie/Sie : wussten (en/n)
denken / dachten
ich : dachte (ek yok)
du : dachtest (st)
er/sie/es : dachte (ek yok)
wir : dachten (en/n)
ihr : dachtet (t)
sie/Sie : dachten (en/n)
Yukarıda da görüldüğü gibi düzenli ve karışık fiillerde sırasıyla ( – /-st /- /-n /-t /-n /-n ) ekleri kullanılırken, düzensiz fiillerde ise sırasıyla ( – /-st /- /-en /-t /-en /-en ) ekleri kullanılır.
Das Präteritum İçin Bazı Notlar
Not 1 :
Düzenli fiillerde fiil kökü -d, -t ya da -m, -n ile biterse ikinci halde araya -e kaynaştırma harfi gelir:
arbeiten (I.hal) arbeitete (II.hal) gearbeitet (III.hal)
- ich arbeit-e–te
- du arbeitet-e–st
- er/sie/es arbeit-e–te
- wir arbeit-e–ten
- ihr arbeit-e–t
- sie/Sie arbeit-e–ten
Not 2 :
Ancak Not 1’de de belirtildiği gibi kökü –m ve –n ile biten fiillerde –m ve –n den önce -r- yada -l- varsa fiil ikinci halde -e almaz:
- filmen : film-te
- lernen : lern-te
- erbarmen: erbarm-te
Not 3 :
Kökü –d, -t, -ß ve –chs ile biten düzensiz fiillerde 2.tekil ve 2.çoğul kişide -e- gelir.
laden (I.hal) lud (II.hal) geladen (III.hal)
- ich lud
- du lud-e-st
- er/sie/es lud
- wir luden
- ihr lud-e-t
- sie luden
- Sie luden
Not 4 :
Ön takısı ayrılan bir fiilin ön takısı cümlenin sonunda yer alır.
- Die Frau machte die Tür auf.
- Anlamı: Kadın kapıyı açıyordu.
- Wir bereiteten das Haus auf den kommenden Strum vor.
- Anlamı: Biz evi yaklaşan fırtınaya hazırlıyorduk.
- Die Frau machte die Tür auf.
Not 5 :
Bunlara ek olarak en çok kullanılan fiillerden olan Tarz Fiilleri yani Modalverben konusuna da das Präteritum çekimleri için göz atabilirsiniz.
Genel Kültür : Ana resim de bulunan Berlin Reichstag Kubbesi hakkında yazı okumak isterseniz ise buraya göz atabilirsiniz.
İşte bu, başardınız!!! Yazımızın sonuna gelmiş bulunmaktasınız 🙂
Eğer beğendiyseniz hemen aşağıda bulunan kısma yorumlarınızı yazarak bizi çok mutlu edebilirsiniz.
“Görüşleriniz bizim için değerlidir“
